Nhằm hỗ trợ cho thầy cô và các em học sinh trong kì thi tuyển sinh vào 10, Tư liệu Ngữ văn THCS xin gửi bộ đề thi vào 10 của trường THPT Chuyên Đại học Sư phạm Hà Nội. Bộ đề thi vào 10 bao gồm đề thi dành cho mọi thí sinh thi vào chuyên và đề thi riêng chuyên Văn. Hi vọng bộ đề thi này sẽ hữu ích cho thầy cô và các em!
BỘ ĐỀ THI VÀO 10 CHUYÊN SƯ PHẠM MÔN NGỮ VĂN DÀNH CHO MỌI THÍ SINH
TẢI VỀ BỘ ĐỀ THI vào 10 TẠI ĐÂY
ĐỀ THI VÀO 10 TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CHUYÊN NĂM 2022
Môn thi: Ngữ văn (Dùng cho mọi thí sinh)
Thời gian làm bài: 90 phút
Câu 1. (4,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
“Sự hi sinh thời gian sống của thế hệ đi trước là để thể hệ mới, khi bước vào thế kỉ hai mốt, biết dùng thời gian của đời mình một cách có ích nhất, một cách phong phú nhất. Đó không đơn giản là dùng thời gian làm việc hay thời gian chơi, thời gian nghỉ ngơi, mà đó là dùng một thời-gian-tổng-hợp, một thời gian sống sáng tạo và hồn nhiên. Tri thức về thế giới đưa lại những kĩ năng để sáng tạo, còn tri thức về chính bản thân mình đưa lại sự hồn nhiên cho sáng tạo. Con người khi càng tự hiểu mình, thì càng sống hồn nhiên hơn, và sống với nhiều ý tưởng mới, ý tưởng sáng tạo hơn. Những cơ hội của thế kỉ hai mốt mở ra cho cuộc sống sáng tạo và hồn nhiên của con người là rất lớn và rất không đồng đều. Sự không đồng đều ấy có trong một cộng đồng người và có trên toàn thế giới. Làm sao để khắc phục nó là chuyện không đơn giản. Nhưng tất cả lại có một xuất phát giống nhau để tìm đến cơ hội phát triển: đó là sự ý thức, ở đây là tự ý thức về thời gian của riêng mình, thời gian sống của mình trên cõi đời”
(Trích Một cảm xúc thời gian, in trong Mãi mãi là bí mật, Thanh Thảo, NXB Lao động, 2004, tr.388 – 389)
- Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.
- Theo tác giả, lợi ích của việc con người tự hiểu mình là gì?
- Chỉ ra và nêu tác dụng của cách diễn đạt trong câu: “Đó không đơn giản là dùng thời gian làm việc hay thời gian chơi, thời gian nghỉ ngơi, mà đó là dùng một thời-gian-tổng-hợp, một thời gian sống sáng tạo và hồn nhiên.”
- Viết một đoạn văn (khoảng 10 câu) trình bày suy nghĩ của em về lời nhắn nhủ: “Sự hi sinh thời gian sống của thế hệ đi trước là để thế hệ mới, khi bước vào thế kỉ hai mốt, biết dùng thời gian của đời mình một cách có ích nhất, một cách phong phú nhất.”
Câu 2. (6.0 điểm)
Viết bài văn trình bày cảm nhận về những đức tính cao đẹp của “người đồng mình” và mong ước của người cha qua lời tâm tình với con trong đoạn thơ sau:
Người đồng mình thương lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục
Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con.
(Trích Nói với con, Y Phương, Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2017, tr.72 – 73)
BỘ ĐỀ THI VÀO 10 CHUYÊN SƯ PHẠM MÔN NGỮ VĂN DÀNH CHO THÍ SINH CHUYÊN VĂN
TẢI VỀ BỘ ĐỀ THI VÀO 10 TẠI ĐÂY
ĐỀ THI TUYÊN SINH VÀO TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CHUYÊN NĂM 2022
Môn thi: Ngữ văn (Dùng riêng cho thí sinh thi vào lớp chuyên Văn)
Thời gian làm bài: 120 phút
Câu 1. (4.0 điểm)
Những con người đã không yêu quê mình thì khi đến nơi khác, họ dám phá sạch.
(Khương Nhung, Tô tem sói, NXB Công an Nhân dân, 2007, tr.312, Trần Đình Hiến).
Trình bày suy nghĩ của em về ý kiến trên.
Câu 2. (6.0 điểm)
Lão hạc (truyện ngắn Lão Hạc – Nam Cao), khi bán con chó vàng, “cười như mếu và đôi mắt ầng ậc nước” và nói rằng: “tôi già bằng này tuổi đầu rồi còn đánh lừa một con chó”. Hình như cũng biết vợ ông giáo không ưng giúp mình, lão “từ chối tất cả những gì tôi cho lão. Lão từ chối một cách gần như là hách dịch. Và lão cứ xa tôi dần dần.”
Ông Hai (truyện ngắn Làng – Kim Lân) khi đi tản cư, nghe tin đồn cả làng Chợ Dầu của mình “thành Việt gian theo Tây” thì tâm trạng thật nặng nề, thấy “tủi thân”, “trằn trọc không sao ngủ được”, “không bước chân ra đến ngoài, lảng tránh mọi người,… Khi cái tin đồn ấy được “cải chính”, “cái mặt buồn thiu mọi ngày bống tươi vui, rạng rỡ hẳn lên”, ông “lật đật” đi từ nhà này sang nhà khác, “cứ múa tay lên mà khoe cái tin ấy với mọi người”, “Tối hôm ấy, ông Hai lại sang bên gian bác Thứ, lại ngồi trên chiếc chõng tre, vén quần lên tận bẹn mà nói chuyện về cái làng của ông”.
Trình bày cảm nhận về nhân vật lão Hạc và nhân vật ông Hai qua các chi tiết trên. Hãy lí giải điểm chung và điểm riêng của các nhân vật.
ĐỀ THI VÀO 10 TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CHUYÊN NĂM 2021
Môn thi: NGỮ VĂN
(Dùng cho mọi thí sinh thi vào trường chuyên)
Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian phát đề)
Câu 1 (3,5 điểm)
Đọc văn bản sau đây rồi thực hiện các yêu cầu:
Giải trí một cách điều độ thì lành mạnh, và đáng tuyên dương, nhưng giải trí quá độ có thể làm hại bản chất con người, và là một việc cần cảnh giác để phòng. Câu châm ngôn “Chỉ làm mà không chơi khiến Jack khù khờ” rất thường được trích dẫn, nhưng chỉ chơi mà không làm còn khiến người ta tệ hơn rất nhiều. Không gì hủy hoại một người trẻ tuổi hơn việc để tâm hồn họ ngập trong lạc thú. Những phẩm chất tốt đẹp nhất trong trí óc anh ta bị hư hỏng; những hưởng thụ tầm thường trở nên nhạt nhẽo; và sự ham thích niềm vui thanh cao hơn sẽ mất đi; và khi họ phải đối diện công việc và các trách nhiệm trong cuộc sống, kết quả thường là chán ghét và cay đắng. Kẻ trác táng hoang phí và vắt kiệt mọi sức mạnh của cuộc sống, làm khô cạn mọi cội nguồn của hạnh phúc đích thực. Sau khi ngăn chặn nguồn động lực, họ chăng tạo ra sự tăng trưởng lành mạnh nào cho tính cách cũng như trí tuệ.”
(Samuel Smiles, Tinh thần tự lực, Phạm Viêm Phương dịch, NXB Tổng hợp TP HCM, 2021, tr.333- 334).
a (0,5 điểm): Theo em, tác giả văn bản trên có phải là người cực đoan khi phê phán giải trí, một nhu cầu tất yếu của con người?
b (1,0 điểm): Tìm và chỉ ra hiệu quả của một biện pháp tu từ trong câu văn: “Kẻ trác táng hoang phí và vắt kiệt mọi sức mạnh của cuộc sống, làm khô cạn mọi cội nguồn của hạnh phúc đích thực”.
c (2,0 điểm): Hãy viết đoạn văn (không quá một trang giấy thi) trình bày suy nghĩ của em về tác hại của một hình thức giải trí quá độ” mà không ít bạn học sinh mắc phải trong mùa dịch Covid-19.
Câu 2 (6,5 điểm)
Với truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa, nhà văn Nguyễn Thành Long đã đem đến cho bạn đọc một vẻ đẹp bình dị mà cao cả nơi Sa Pa “lặng lẽ”.
Hãy viết bài văn (khoảng 4 trang giấy thi) phân tích nhân vật anh thanh niên làm công tác khí tượng trong tác phẩm này (theo SGK Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2020) để làm sáng tỏ ý kiến trên.
ĐỀ THI VÀO 10 THPT CHUYÊN NĂM 2020
NĂM HỌC: 2020 – 2021
Môn: Ngữ Văn
Câu 1. (2 điểm)
Đọc đoạn văn bản dưới đây và thực hiện các yêu cầu:
“Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường.
Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng.
[…] Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh, mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp. Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên thấy lạ. Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học.”
(Thanh Tịnh, trích Tôi đi học, dẫn theo Ngữ văn 8, Tập Một,
Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, Hà Nội, 2019)
- Xác định các phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn trích.
- Chỉ ra và nêu tác dụng của một biện pháp tu từ trong câu văn được gạch chân.
- Nêu tác dụng của dấu hai chấm (:) trong câu văn cuối đoạn trích.
Câu 2. (2 điểm)
Mỗi người đều tự viết nên câu chuyện đời mình.
(Theo Đoàn Công Lê Huy, Tôi muốn hỏi em: Về sau thế nào?)
Lấy câu trên làm câu chủ đề, hãy viết một đoạn văn nghị luận theo phép lập luận diễn dịch (khoảng 12 câu) trình bày suy nghĩ của em.
Câu 3. (6 điểm)
Cảm nhận của em về “khúc tráng ca, ca ngợi con người trong lao động” (lời nhà thơ Huy Cận, dẫn theo Nhà văn nói về tác phẩm, Nhà xuất bản Văn học, Hà Nội, 1994) thể hiện qua 4 khổ thơ dưới đây:Mặt trời xuống biển như hòn lửa.
Sóng đã cài then, đêm sập cửa.
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.
[…] Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng,
Ra đậu dặm xa dò bụng biển,
Dàn đan thế trận lưới vây giăng.
[…] Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng,
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng.
Vẩy bạc đuôi vàng loé rạng đông,
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.
Câu hát căng buồm với gió khơi,
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.
Mặt trời đội biển nhô màu mới,
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.
(Huy Cận, trích Đoàn thuyền đánh cá, dẫn theo Ngữ văn 9,
Tập Một, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, Hà Nội, 2019)
Xem thêm: