• Giới thiệu
  • Liên hệ
Thứ Hai, Tháng Hai 6, 2023
Tư liệu Ngữ Văn THCS
  • Trang chủ
  • Văn 6
  • Văn 7
  • Văn 8
  • Văn 9
  • Học sinh giỏi
Không có kết quả nào
Xem tất cả kết quả
Tư liệu Ngữ Văn
Không có kết quả nào
Xem tất cả kết quả
Trang chủ Văn 6

Ôn tập văn bản Thạch Sanh – Ngữ văn 6 tập 1

Cherry Chan Đăng bởi Cherry Chan
17/08/2022
trong Văn 6
0
Ôn tập văn bản Thạch Sanh - Ngữ văn 6 tập 1
97
Chia sẻ
1.6k
Lượt xem
Share on FacebookShare on Twitter

 

Tham khảo thêm

Bộ đề đọc hiểu Ngữ văn 6 theo thể loại – Chương trình mới

503 Câu hỏi trắc nghiệm môn Văn THCS

Trọn bộ giáo án Văn 6,7,8,9 theo định hướng phát triển năng lực

Truyện cổ tích “Thạch Sanh” với hình ảnh chàng dũng sĩ chất phác, thật thà, dũng cảm đã thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về sự chiến thắng của cái thiện. Hãy cùng Tư liệu Ngữ văn THCS ôn tập lại các nội dung chính của văn bản Thạch Sanh. Hi vọng bài ôn tập này sẽ hữu ích đối với thầy cô và các em trong quá trình ôn tập Văn 6.

 ÔN TẬP VĂN BẢN THẠCH SANH

Tranh truyện dân gian Việt Nam - Thạch Sanh – Nhà xuất bản Kim Đồng

I. Tìm hiểu chung về truyện cổ tích Thạch Sanh

1. Kiểu nhân vật

– Kiểu nhân vật dũng sĩ: có sức khỏe, có tài năng; vượt qua bao chiến công, thử thách để tìm được hạnh phúc đích thực của mình.

2. Bố cục

– 3 phần:
+ Từ đầu à mọi phép thần thông: nguồn gốc, xuất thân của Thạch Sanh
+ Phần tiếp theo đến rồi kéo nhau về nước: các chiến công của Thạch Sanh
+ Câu cuối: hạnh phúc mà nhân vật tìm được
=> Phần thân truyện có thể được chia thành các chặng: kết nghĩa; diệt chằn tinh, bị cướp công; diệt đại bàng, cứu công chúa, lại bị cướp công; bị vu oan, vào tù; được giải oan; chiến thắng quân mười tám nước chư hầu
=> Bố cục giúp người đọc thấy rõ đặc điểm của truyện cổ tích về nhân vật dũng sĩ: Vượt qua rất nhiều thử thách, lập chiến công.
=> Hầu hết truyện cổ tích đều có bố cục như vậy: giới thiệu về lai lịch, xuất thân của nhân vật à nhân vật trải qua thử thách à kết thúc có hậu.

II. Đọc – hiểu văn bản Thạch Sanh

1. Nhân vật Thạch Sanh

a) Nguồn gốc, xuất thân của người dũng sĩ: vừa bình thường lại vừa phi thường

à Nhân dân vừa muốn tô đậm hình ảnh đẹp đẽ về những người anh hùng (người anh hùng là người phi thường ngay từ trong nguồn gốc) lại vừa ước mong có được những người anh hùng bình dị trong cuộc sống đời thường.
– Thạch Sanh tuy là thái tử đầu thai (nhân vật dũng sĩ phi thường từ ngay trong nguồn gốc) nhưng lại có xuất thân giống như kiểu nhân vật bất hạnh à nhân dân ta luôn hướng tới những nhân vật nhỏ bé, bất hạnh
=> Quan niệm của nhân dân:
– Người anh hùng toàn thiện, toàn mĩ
– Luôn hướng tới những con người bất hạnh.

b) Người dũng sĩ trên hành trình kiếm tìm hạnh phúc

– Trên hành trình kiếm tìm hạnh phúc, chàng dũng sĩ Thạch Sanh phải trải qua bao khó khăn, thử thách:
+ Bị lừa, giết chằn tinh
+ Giết đại bàng, bị lấp hang
+ Bị vu oan
+ Đánh nhau với quân mười tám nước chư hầu
Nhưng bằng sự dũng cảm, sức mạnh, lòng mưu trí của mình, chàng đã vượt qua mọi khó khăn, thử thách và lập được nhiều chiến công: chiến công với xóm làng, với nhân dân, với đất nước.
à Độ khó của thử thách, ý nghĩa của chiến công ngày càng tăng.
à Qua những thử thách, người anh hùng bộc lộ những phẩm chất đẹp đẽ của mình.
*  Thạch Sanh giết chằn tinh
Truyện cổ tích Thạch Sanh
– Thạch Sanh giết chằn tinh trong hoàn cảnh bị lừa đi canh miếu à không hề có sự phòng bị, hoàn toàn bất ngờ
–  Phẩm chất của Thạch Sanh: tốt bụng (Lý Thông nhờ liền vui vẻ nhận lời), cả tin (Lý Thông nói liền tin), dũng cảm, sức mạnh, tài phép phi thường (không núng, chỉ một lúc đã xả xác con quái vật ra làm hai).
à Mang lại sự bình yên cho xóm làng.
*Thạch Sanh giết đại bàng
Truyện cổ tích Thạch Sanh - Lý Thông - Truyện cổ tích Việt Nam đặc sắc
– Vẫn tiếp tục thể hiện sự dũng cảm, sức mạnh và tài phép; sự tốt bụng, cả tin của mình, nhưng ở thử thách này, Thạch Sanh còn cho người đọc thấy được việc chàng lập công hoàn toàn là vô tư, lập công vì chính nghĩa chứ không vì vụ lợi. Bởi vậy, chàng không tham lam, không nhận vàng bạc mà chỉ nhận một cây đàn rồi trở về sống dưới gốc đa.
=> Việc nhận phần thưởng sau khi lập công là việc xứng đáng với người dũng sĩ. Nhưng Thạch Sanh không nhận vàng bạc, bình thản trở về gốc đa để sống một cuộc sống nghèo khó khiến chúng ta càng thêm khâm phục, yêu mến. Cây đàn mà Thạch Sanh mang theo còn khiến cho hình ảnh chàng dũng sĩ trở nên thơ mộng, lãng mạn. Phải chăng, qua thử thách này, nhân dân ta muốn ca ngợi: người dũng sĩ chân chính phải là người chiến đấu về công lý chứ không vì bất cứ mưu lợi cá nhân nào, và ngoài việc chiến đấu, họ cũng có một tâm hồn thật nghệ sĩ.
*  Bị vu oan
Thạch Sanh - Kho Tàng Truyện Cổ Tích Chọn Lọc
– Lần này, Thạch Sanh không vượt qua thử thách bằng cung tên, bằng tài phép, chàng vượt qua bức tường ngục tù tưởng như không vượt qua nổi bằng chính tiếng đàn kì diệu của mình.
à Nhân vật tài hoa, ung dung trước khó khăn, thử thách.
Hẳn tiếng đàn của Thạch Sanh phải réo rắt, du dương, sống động, phải kể được mọi nỗi niềm của kẻ bị oan khuất mới có thể khiến cho công chúa nhận ra chàng dù cách mấy bức tường cung cấm. Thạch Sanh không chỉ là người dũng sĩ, chàng còn là một nghệ sĩ, người nghệ sĩ đích thực với tiếng đàn lay động lòng người. Hơn nữa, người có thể gẩy được đàn trong hoàn cảnh ngục tù cũng chỉ có thể là người vô cùng dũng cảm, hoặc là người vô cùng tin tưởng vào công lí, vào sự trong sạch của bản thân mình.
? Khi được giải oan, Thạch Sanh hiểu ra sự độc ác của Lí Thông. Nhưng chàng lại tha cho mẹ con Lí Thông. Chi tiết ấy giúp em hiểu được Thạch Sanh có lòng vị tha, bao dung vô cùng.
* Thạch Sanh đánh lui quân mười tám nước chư hầu
Suy nghĩ về Thạch Sanh -
– Thạch Sanh dùng tiếng đàn để đánh tan ý chí chiến đấu và dùng niêu cơm để thu phục lòng người
à không dùng vũ khí, chiến thắng bằng lòng vị tha, nhân hậu
Khi đối diện với yêu quái, Thạch Sanh dũng mạch diệt trừ chúng. Nhưng khi đối diện với những con người, dù tham làm, độc ác như Lí Thông hay hung hăng như quân mười tám nước chư hầu, Thạch Sanh đều không dùng đến vũ khí, dùng sức mạnh. Giữa con người với con người, chàng luôn bao dung.

c. Hạnh phúc xứng đáng dành cho người dũng sĩ

– Thạch Sanh lên ngôi vua àPhần thưởng cao nhất, xứng đáng nhất dành cho người dũng sĩ
à niềm tin của nhân dân: ở hiền gặp lành
* Bảng tổng kết: Những thử thách, chiến công của nhân vật Thạch Sanh
STT
Thử thách
Chiến công
Phần thưởng
Vũ khí
Nhận xét
1
Bị lừa đi canh miếu
Giết chằn tinh, mang lại hòa bình cho làng xóm.
Cung tên vàng
Búa
– Thử thách bất ngờ, không có sự chuẩn bị trước.
– TS bình tĩnh, dũng cảm, có sức mạnh và tài phép phi thường.
– Công cụ lao động cũng có thể diệt trừ cái ác.
2.
Giết đại bàng
Cứu công chúa, cứu con vua Thủy Tề; mang lại bình yên cho những gia đình.
Chiếc đàn.
Cung tên
– Thạch Sanh dũng cảm, nhiều tài phép, cả tin.
– Không tham lam, không vụ lợi.
– Tâm hồn nghệ sĩ.
3.
Bị vu oan
Chiếc đàn
– Dũng cảm, tin tưởng vào công lý, tin tưởng vào bản thân.
– Tâm hồn nghệ sĩ, tài hoa.
– Tha cho mẹ con Lý Thông à bao dung.
4.
Đánh quân mười tám nước chư hầu.
Đánh lui quân chư hầu, mang lại hòa bình cho đất nước.
Cưới công chúa, lên ngôi vua.
Niêu cơm thần, cây đàn thần.
– Chiến thắng bằng lòng vị tha, nhân hậu.
– Niêu cơm: khát vọng ấm no; yêu chuộng hòa bình; lòng nhân ái.
– Tiếng đàn thần: tiếng đàn tình yêu; tiếng đàn công lý; tiếng đàn chính nghĩa; tiếng đàn yêu chuộng hòa bình.

2. Nhân vật Lý Thông

Phân tích nhân vật Lý thông trong truyện Thạch Sanh - Văn mẫu lớp 6

– Nhân vật ác >< Thạch Sanh: thiện
– Lý Thông: vụ lợi, tham lam, ích kỉ, độc ác
Cái ác trong TCT không đơn thuần chỉ là ác độc mà còn có rất nhiều đặc điểm kèm theo: xấu xa, ích kỉ, tham lam
– Nhân vật Lý Thông là minh chứng cho quan niệm dân gian: ác giả ác báo. Thạch Sanh đã tha cho mẹ con Lý Thông nhưng vì sao tác giả dân gian vẫn để cho Lí Thông phải chết àcái ác phải được trừng phạt

III. Tổng kết

1. Nội dung
– Truyện ngợi ca những chiến công rực rỡ  và những phẩm chất cao đẹp của người anh hùng.
– Truyện thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về chiến thắng của cái thiện đối với cái ác, về chính nghĩa thắng gian tà, hòa bình thắng chiến tranh.
– Đồng thời, qua tác phẩm này, chúng ta còn hiểu được lí tưởng nhân đạo và yêu hòa bình của nhân dân ta
2. Nghệ thuật
– Chi tiết tưởng tượng, thần kì độc đáo, giàu ý nghĩa
– Hệ thống nhân vật đối lập, tương phản
* Hệ thống câu hỏi ôn tập
Câu 1: Câu hỏi nhanh:
a. Truyện cổ tích là gì? Nhân dân muốn  gửi gắm điều gì qua kết thúc của truyện cổ tích?
b. Có những kiểu nhân vật nào xuất hiện trong truyện cổ tích?
c. Thạch Sanh thuộc kiểu nhân vật nào? Đặc điểm của kiểu nhân vật ấy ra sao?
d. Hãy liệt kê các chi tiết thần kì có trong truyện cổ tích Thạch Sanh. Nêu ý nghĩa của chúng.
Câu 2: Theo em, vì sao tác giả dân gian không để Thạch Sanh trừng trị mẹ con Lí Thông mà lại để Thạch Sanh tha bổng cho mẹ con Lí Thông rồi sau đó cả hai mẹ con họ bị sét đánh chết, hóa thành bọ hung? Cách giải quyết như thế nói lên điều gì?
Câu 3: Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi.
      Một hôm có người hàng rượu tên là Lí Thông đi qua đó. Thấy Thạch Sanh gánh về một gánh củi lớn, hắn nghĩ bụng: “Người này khoẻ như voi. Nó về ở cùng thì lợi biết bao nhiêu”. Lí Thông lân la gợi chuyện, rồi gạ cùng Thạch Sanh kết nghĩa anh em. Sớm mồ côi cha mẹ, tứ cố vô thân, nay có người săn sóc đến mình, Thạch Sanh cảm động, vui vẻ nhận lời. Chàng từ giã gốc đa, đến sống chung với mẹ con Lí Thông.
 a. Hãy xác định trong đoạn văn đó: lời văn giới thiệu nhân vật, lời văn kể hành động, lời văn kể việc, lời văn kể tâm trạng nhân vật.
b. Đoạn văn trên giúp em hiểu gì về bản chất hai nhân vật Lí Thông, Thạch Sanh?
Câu 4: Lập bảng nêu những thử thách và chiến công của Thạch Sanh. Em có nhận xét gì về cách xây dựng các loại thử thách này? Từ đó em hãy rút ra nhận xét về phẩm chất của Thạch Sanh.
Câu 5: Nêu những ý chính khi phân tích nhân vật Thạch Sanh.
Câu 6 : Lập bảng so sánh 2 nhân vật Thạch Sanh và Lí Thông. Qua 2 nhân vật này, tác giả dân gian muốn gửi gắm tư tưởng, ước mơ gì?
Câu 7: Viết một đoạn văn ngắn nêu ý nghĩa của chi tiết tiếng đàn và niêu cơm thần kì.
Nguồn Tư liệu Ngữ văn THCS (Mọi ghi chép xin vui lòng ghi rõ nguồn)

Xem thêm:

  • Ôn tập văn bản Thạch Sanh
  • Ôn tập văn bản Sơn Tinh Thuỷ Tinh
  • Tổng hợp đề thi học sinh giỏi Ngữ văn 6
Tags: ôn tập
Chia sẻ39Tweet24
Cherry Chan

Cherry Chan

THAM KHẢO THÊM

Tac Gia Tac Pham Bay Chim Chia Voi 2
Văn 6

Bộ đề đọc hiểu Ngữ văn 6 theo thể loại – Chương trình mới

Đăng bởi Cherry Chan
25/08/2022
Nhung Bai Van Chuan Kien Thuc Ngu Van 8.jpg
Văn 6

503 Câu hỏi trắc nghiệm môn Văn THCS

Đăng bởi Cherry Chan
02/08/2022
Hoc Luyen Van Ban Ngu Van Lop 6.jpg
Văn 6

Trọn bộ giáo án Văn 6,7,8,9 theo định hướng phát triển năng lực

Đăng bởi Cherry Chan
05/08/2022
270 De Va Bai Van Hay 6 Bia Truoc 1.gif
Văn 6

Bộ câu hỏi trắc nghiệm Ngữ văn 6 cả năm có đáp án

Đăng bởi Cherry Chan
05/08/2022
Bài tiếp
Embethongminh

Ôn tập truyện cổ tích "Em bé thông minh" - Ngữ văn 6 tập một

Bài mới

50 đề thi Ngữ văn 9 – ôn luyện vào 10

02/02/2023
Bi Quyet Thanh Cong 1

01 bài văn hay: Bản chất của thành công

16/09/2022
Tac Gia Tac Pham Bay Chim Chia Voi 2

Bộ đề đọc hiểu Ngữ văn 6 theo thể loại – Chương trình mới

25/08/2022
Bai Van Thuyet Minh Ve Tac Gia Nguyen Du So 3 611882

Hiểu thêm về 4 tên gọi của Nguyễn Du

16/08/2022
Giao An Van 7

Giáo án Văn 7 trọn bộ Word và PPT: Bộ kết nối tri thức và cuộc sống

09/08/2022
Tac Gia Tac Pham Bay Chim Chia Voi 2

Giáo án Văn 7 Kết nối tri thức Bài 1 – Bầu trời tuổi thơ

01/08/2022
Tư liệu: Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi Văn 8

Tư liệu: Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi Văn 8

29/07/2022
Download

52 ĐỀ NGHỊ LUẬN XÃ HỘI ÔN THI VÀO 10

19/07/2022
9 De Doc Hieu Dong Chi

Bộ đề đọc hiểu văn bản “Đồng chí” – Ngữ văn 9

20/07/2022
Tư liệu Ngữ Văn THCS

Tổng hợp các tài liệu, đề ôn thi các khối THCS, giúp ôn tập và tăng cường kiến thức cho giáo viên và học sinh.

TAGS

giáo án giáo án Văn Giáo án Văn 7 hiểu về tác phẩm Nam Cao nghị luận xã hội Ngữ văn 8 thi vào 10 thành ngữ thơ trữ tình truyện cổ tích trắc nghiệm văn tài liệu chuyên văn tác giả trong nhà trường Tác giả và tác phẩm Văn 9 Ôn thi vào 10 ôn tập ôn tập Ngữ văn 9 Đánh nhau với cối xay gió Đề đọc hiểu đề thi vào 10 môn Văn đề thì vào 10

FANPAGE

  • Trang chủ
  • Văn 6
  • Văn 7
  • Văn 8
  • Văn 9
  • Học sinh giỏi

© 2022 Tư liệu Ngữ Văn .

Không có kết quả nào
Xem tất cả kết quả
  • Trang chủ
  • Văn 6
  • Văn 7
  • Văn 8
  • Văn 9
  • Học sinh giỏi

© 2022 Tư liệu Ngữ Văn .